Pelbagai Cabaran Golongan Peribumi

Artikel bertajuk Pelbagai Cabaran Peribumi yang dipetik oleh Dato Mazlan Nordin, konsultan kanan ISIS Malaysia diambil dari Utusan Malaysia bertarikh 23hb September, 2007. Ia merencana rintangan yang dihadapi oleh pendudok asli di seluroh dunia yang menghadapi tekanan dari kaum-kaum pendatang yang mendominasi bilangan, ekonomi, dan politik negeri asal mereka.

PERTUBUHAN Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) mencipta sejarah pada 13 September lalu apabila meluluskan Deklarasi Hak-Hak Penduduk Asli di seluruh dunia yang kini berjumlah 370 juta orang.

Sejumlah 144 buah negara, termasuk Malaysia dan kesemua negara Asia (cuma Bangladesh yang berkecuali) mengundi. Hanya empat negara menentang, Amerika Syarikat, Australia, New Zealand dan Kanada.


Bilangan besar penduduk asli – juga dipanggil peribumi dan bumiputera – termasuk orang Maori di New Zealand, Red Indian di Amerika, Aborogini di Australia, Masai di Kenya dan Orang Asli di Malaysia.

Rundingan-rundingan mengenai deklarasi itu mengambil masa hampir 25 tahun lamanya. Antara kandungan penting:

* Penduduk asli tidak akan dipaksa pindah dari daerah-daerah tempat tinggal mereka. Pemindahan tidak boleh dilakukan tanpa persetujuan terlebih dahulu atau bayaran ganti rugi yang saksama.

* Penduduk asli mempunyai hak menentukan nasib sendiri dan berhak mempunyai kuasa autonomi bersabit hal-hal tempatan, hasil-hasilnya yang telah mereka miliki secara tradisi.

* Penduduk asli mempunyai hak memelihara dan memajukan warisan budaya mereka dan kerajaan hendaklah mengaku hak- hak tersebut.

* Penduduk asli berhak memajukan segala tanah milik mereka. Tindakan atau keputusan bersifat diskriminasi tidak boleh dilakukan ke atas mereka.

Setiausaha Agung PBB, Ban Ki-Moon menyifatkan deklarasi itu sebagai “suatu kemenangan bagi penduduk asli di seluruh dunia.” Sementara itu kecaman ditujukan terhadap negara-negara yang menentang.

Antara lain ialah kenyataan Arthur Manuel, pemimpin Orang Asli Kanada: “Kesemua kekayaan Amerika, Kanada dan lain- lain negara moden dibina atas kemiskinan dan pencabulan hak-hak asli peribumi.” Beliau lalu mengecam empat negara yang menentang resolusi demokrasi itu sebagai “hipokrit.”

Diterima oleh tukang catat ini beberapa hari lalu ialah laporan dari akhbar Amerika Honolulu Advertiser tersebut hak-hak penduduk asli pulau Hawaii (Native Hawaiians). Ia terkandung dalam sebuah rang undang- undang yang menetapkan pelbagai hak mereka.

Queen Liliuokalani diguling oleh kaum pendatang apabila mahu membawa perlembagaan yang memulihkan politik tradisi Hawaii melalui Raja-Raja

Kepulauan Hawaii jatuh kepada kuasa Amerika berikutan penggulingan Queen Liliuokalani pada tahun 1893. Pada tahun 1898 ketika berlaku peperangan dengan Sepanyol, tentera Amerika dikirim ke Filipina. Hawaii menjadi pangkalan penting Amerika ketika itu.

Pada suatu ruang ialah hujah menyokong rang undang-undang tersebut dan pada ruangan lain pelbagai kritik terhadapnya. Peguam Negara Hawaii, bernama Mark Bennett menganggapnya sebagai sesuatu yang memberi penghormatan sewajarnya kepada peribumi Hawaii.

Menurutnya rang undang-undang itu adil, saksama, selaras dengan perlembagaan dan telah tiba masa begitu lama untuk diluluskan. Ia memberi kepada peribumi Hawaii hak-hak yang telah pun diberi kepada golongan Red Indian dan penduduk asli Alaska.

Rang undang-undang itu membuka jalan untuk rundingan di antara kerajaan Amerika, wakil-wakil negeri Hawaii dan penduduk asli.

Bennett mendakwa bahawa rang undang-undang itu telah mendapat sokongan kuat Gabenor Hawaii dan Timbalannya serta sokongan tiap ahli majlis undangan, datuk-datuk bandar dan majlis-majlis perbandaran.

Beliau menambah: “Ia berlaku adil dan saksama kepada tiap peringkat kerana tidak ada sebab untuk melayan penduduk asli Hawaii sebagai warga kelas dua.”

Beliau menolak alasan bahawa rang undang-undang itu berlaku pilih kasih terhadap sesuatu kaum kerana Kongres Amerika selama hampir satu abad lamanya telah pun meluluskan lebih 100 undang-undang.

Bennett menuduh pihak-pihak yang menentang cuba menggagalkan program perumahan penduduk asli Hawaii dan menghentikan pelbagai kemudahan pelajaran dan kesihatan kepada mereka.

“Penduduk asli Hawaii tidak menuntut layanan istimewa. Mereka cuma mahu status sama dengan penduduk asli lain,” tegas beliau lagi.

Kecaman disuarakan oleh seorang bernama Roger Clegg, Presiden Pusat Peluang Sama dari wilayah lain. Beliau mendakwa bahawa penduduk asli kelak akan menuntut pelbagai kelebihan dari segi ekonomi dan kuasa politik. Menurutnya lagi, Amerika terdiri daripada masyarakat pelbagai bangsa. Oleh itu tidak wajar sesuatu kaum diberi kelebihan.

Rang undang-undang tersebut dibentang kepada Dewan Perwakilan dan Dewan Senat Amerika.

Jelas bahawa golongan penduduk asli menghadapi pelbagai cabaran. Menurut laporan televisyen CNN, New Zealand menentang deklarasi tersebut kerana “bertentangan dengan undang-undang negara.” Walhal bangsa Maori kini berupa golongan minoriti (9 peratus) dan yang majoriti ialah pendatang kulit putih (87 peratus). Demikian nasib sesetengah peribumi.

Komen:
Dari perspektif Malaysia, orang-orang Melayu dan orang-orang Asli dianggap sebagai orang Bumiputera atau Pribumi dan seharusnya mendapat keistimewaan hak-hak Bumiputera. Selain hak-hak itu, kebajikan orang-orang Asli mendapat perhatian istimewa dengan sebuah jabatan kerajan khusus untuk tujuan ini bernama Jabatan Hal Ehwal Orang Asli telah wujud lama. Namun memajukan kaum orang-orang Asli menghadapai rintangan yang tertentu dan pembangunan yang dibawa oleh kaum-kaum kapitalis sudah mula meniris habitat mereka.

Disebabkan kemunduran orang Asli dari kacamata kaum-kaum aliran utama, pihak-pihak penentang hak-hak keistimewaan peribumi sering menggunakan kemunduran dan sejarah anthropology kaum orang Asli sebagai alasan tuntutn kesamarataan mereka. Kononnya orang Melayu tidk berhap dan orang Asli lebih berhak. Padahal dengan menidakkan hak-hak keperibumian kaum Melayu bermakna menidakkan juga hak-hak keperibumian orang-orang Asli kerana orang Melayu dan orang Asli adalah kaum-kaum asal Nusantara Melayu. Perlembagaan Malaysia dan sosial kontrak meletakkan hak-hak orang Asli sama dengan hak-hak orang Melayu dan Bumiputera lain.

Dari segi sejarah, simbiosis dan hubungan budaya antara orang Melayu dan orang Asli amat rapat sekali. Di zaman-zaman hasil-hasil hutan menjadi sebahagian dari bahan dagangan pelabohan-pelabohan di Melaka dan lain-lain pelabohan di Tanah Melayu pada abad-abad 16, orang Melayu dan orang Asli sudah ada pertalian rapat dalam ekonomi. Dari segi politik, perbincangan mengenai penubuhan UMNO di Kelab Sultan Sulaiman pada tahun 1946 membabitkan orang Asli. Persatuan orang-orang Asli menghantar wakil dan berucap serta sama-sama menubuhkan UMNO. Walaupun pembabitan mereka dalam UMNO begitu minima sekali hari ini, malah boleh dianggap tiada selepas itu, orang Asli menerima hakikat orang Melayu sebagai paksi ketamadunan nusantara.

Maka, penggiat-penggiat perkauman dari kalangan kaum-kaum tertentu tidak perlulah mahu mencari alasan lagi. Yang tersurat dan tersirat disebalik tuntutan mu itu jelas dan terang. Sebagaimana ketirisan atas kewujudan kesemua peribumi oleh kaum-kaum pendatang di dunia, begitu juga yang akan berlaku. Apa yang mereka tuntut adalah suatu hak yang diperakui dunia.

Syukur kuasa politik di kuasai peribumi. Bayangkan nasib kaum Peribumi, jika ianya tidak. Bayangkan jika pemasukkan tanpa batas terus dibiarkan British. Setelah British menyedari kesan ekonomi, keselamatan dan sosial terhadap Malaya, mereka mula menahan kemasukkan pendatang pada tahun-tahun 1940an. Itu pun mereka ditentang keras oleh kaum-kaum pendatang ini. Dimana rasional orang Cina dan India yang berada di negeri asal mereka boleh mempunya hak untuk berhijrah dan bermastautin di sini. Itulah disebalik penentangan mereka kepada polisi British itu?

Dikasi betis hendak peha. Anihnya mereka mengakui itu adalah hak mereka dan penghapusan hak peribumi dikatakan memenuhi nilai sejagat dan bagi Hawaiichee, nilai rohani dan ketuhanan. Dasar pembelit dan perompak!